Wijzigingen in pensioenwereld – Wet toekomst pensioenen aangenomen door Eerste Kamer

Op 30 mei jl. is door de Eerste Kamer het wetsvoorstel toekomst pensioenen (Wtp) aangenomen en is hiermee per 1 juli 2023 een feit. De gewijzigde pensioenwetgeving heeft voor iedereen gevolgen of je nu werkgever, werknemer, zelfstandige of pensioenuitvoerder bent. Lees in dit artikel meer over de reden voor de Wtp.

Wijzigingen Wtp voor jou als werkgever

Met de invoering van de Wtp komt zeker als werkgever veel op je af voor de inrichting en misschien de wijziging van de huidige pensioenregeling, maar ook de inrichting van een nieuwe pensioenregeling voor nieuwe werknemers. Daarnaast ben je als werkgever verplicht om jouw werknemer op een juiste wijze te informeren over de wijzigingen in de pensioenregeling en welke gevolgen dit heeft. Goede, duidelijke en tijdige communicatie is hierbij van groot belang. Ook kan een compensatie verplicht zijn bij een overgang naar de gewijzigde pensioenwetgeving en moet op 31 december 2024 een akkoord zijn bereikt met bestaande werknemers bij aanpassing van de pensioenregeling. In dit artikel zet RSW Accountants + Adviseurs de belangrijkstere vier wijzigingen op een rij.

RSW Accountants + Adviseurs adviseert werkgevers om je tijdig te laten informeren door een extern pensioenadviseur over de mogelijkheden van de Wtp en de gevolgen die het voor jou heeft. De externe adviseur kan jou helpen bij een concreet actieplan en met jouw werknemers in gesprek gaan. RSW maakt gebruik van kundige pensioenadviseurs uit haar netwerk. Mocht je vragen hebben over de gevolgen voor jouw pensioenregeling, dan brengen wij je graag met één van hen in contact.

1. Van uitkeringsregeling naar premieregeling

In de huidige pensioenregeling wordt in de meeste gevallen een aanspraak op een jaarlijkse uitkering opgebouwd (‘uitkeringsregeling’). In de Wtp bouwt een ieder een eigen pensioenvermogen op volgens een premieregeling. Hierbij wordt een premie ingelegd en vindt pensioenopbouw plaats naar persoonlijk vermogen. De Wtp kent hierbij twee premieregelingen:

1. De solidaire premieregeling; hier wordt een collectieve beleggingsmix aangehouden, wat inhoudt dat het beleggingsrendement op basis van vooraf vastgestelde toedelingsregels wordt toebedeeld aan leeftijdscohort die van toepassing is. Op pensioendatum is in principe enkel een variabele uitkering mogelijk.
2. De flexibele premieregeling; het beleggingsrendement wordt toebedeeld via een individuele toedeling of een collectief toedelingsmechanisme, wat een specifieke beleggingsmix voor iedere deelnemer binnen een leeftijdscohort inhoudt. Op pensioendatum kunnen deelnemers kiezen tussen een vaste of een variabele uitkering.

2. Leeftijdsonafhankelijke premie

In de huidige pensioenwetgeving kennen we een leeftijdsafhankelijke premie, waarbij meer premie moet worden betaald naarmate de leeftijd van de deelnemer hoger en dichterbij de pensioeningangsdatum gelegen is. Onder de Wtp wordt de premie leeftijdsonafhankelijk, wat inhoudt dat voor iedere deelnemer ongeacht leeftijd een gelijk premiepercentage van maximaal 30% wordt betaald.

Let op! De overgang naar de Wtp kan voor individuele werknemer(s) ongunstig uitpakken tegenover de huidige pensioenregeling. Globaal geldt dit voor de leeftijdsgroep van 45-68 jaar. De deelnemer dient in een dergelijke situatie gecompenseerd te worden en hierbij kunnen de volgende scenario’s van toepassing zijn:

• Je bent als werkgever aangesloten bij een pensioenfonds. Het pensioenfonds maakt voor jou de keuze om de bestaande pensioenregeling om te zetten in een nieuwe regeling of niet. Wordt de pensioenregeling omgezet, kan het bestaande pensioenvermogen ingezet worden om compensaties gedeeltelijk op te vangen. Indien het pensioenfonds voor jou de keuze maakt om de pensioenregeling om te zetten in een nieuwe pensioenregeling, worden alle opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten ‘ingevaren’ in de nieuwe pensioenregeling, tenzij dit onevenredig nadelig is voor groepen deelnemers. Het effect van het invaren moet hierbij berekend worden.
• Je bent als werkgever niet aangesloten bij een pensioenfonds, maar je hebt jouw pensioenregeling ondergebracht bij een pensioenverzekeraar of een premiepensioeninstelling. Dan heb je als werkgever de keuze om onder toepassing van het overgangsrecht de bestaande pensioenregelingen voort te Voor nieuwe werknemers geldt dan het nieuwe stelsel. Wanneer de bestaande pensioenregeling omgezet wordt naar een nieuwe pensioenregeling, dient de ‘benadeelde’ deelnemer gecompenseerd te worden. Deze compensatie dien je als werkgever zelf te bekostigen.

Voor een juiste compensatie en transitie adviseren wij hierover tijdig te laten informeren door een extern pensioenadviseur.

3. Vereenvoudiging nabestaandenpensioen

Onder de Wtp wordt het nabestaandenpensioen bij overlijden vóór pensioeningangsdatum gewijzigd. Bij overlijden na pensioeningangsdatum kent de Wtp geen inhoudelijke wijzigingen. De belangrijkste wijzigingen van het partner- en wezenpensioen zijn de volgende.

• De hoogte van de uitkering wordt gestandaardiseerd, middels een vast percentage van maximaal 50% van het loon;
• Het nabestaandenpensioen wordt onder de Wtp nog enkel verzekerd op risico-basis. Het nabestaandenpensioen is dan alleen nog verzekerd, zolang de werknemer deelnemer is van de pensioenregeling van de werkgever;
• Het nabestaandenpensioen wordt diensttijdonafhankelijk, waardoor de hoogte niet meer afhankelijk is van het arbeidsverleden.

4. Bedrag ineens

Waarschijnlijk  – met ingang van 1 januari 2024 – wordt het mogelijk om eenmalig 10% van de waarde van het ouderdomspensioen ineens op te nemen voor bijvoorbeeld aflossing van (hypotheek)schulden of een al jarenlang gewenste droomreis. Dit bedrag ineens heeft gevolgen voor de heffing van inkomstenbelasting en wellicht toeslagen. We adviseren om bij de overweging om een bedrag ineens op te nemen, de financiële en fiscale gevolgen vooraf goed in kaart te brengen.

Belangrijke data Wtp

De Wtp is per 1 juli 2023 in werking getreden. Uiterlijk 1 januari 2028 moeten alle huidige pensioenregelingen zijn aangepast. Hierbij dienen werkgever en werknemer uiterlijk 31 december 2024 een akkoord bereikt te hebben over mogelijke wijzigingen van het arbeidsvoorwaardenpakket waarvan onderdeel de pensioenregeling. Verder zullen per 1 januari 2024 al bepalingen gaan gelden, die mogelijk voor jou van belang zijn. Dit zijn onder andere een verlaging van de startleeftijd deelname pensioenregeling naar 18 in plaats van 21 jaar, verval van wachttijd en verlaging van de periode waarin geen pensioen wordt opgebouwd (‘drempelperiodes’) naar maximaal 8 weken.

RSW Accountants + Adviseurs adviseert werkgevers om je tijdig te laten informeren door een extern pensioenadviseur over de mogelijkheden van de Wtp en de gevolgen die het voor jou heeft. De externe adviseur kan jou helpen bij een concreet actieplan en met jouw werknemers in gesprek gaan. RSW maakt gebruik van kundige pensioenadviseurs uit haar netwerk. Mocht je vragen hebben over de gevolgen voor jouw pensioenregeling, dan brengen wij je graag met één van hen in contact.